Σε τοιχογραφία του ναού των Αγίων Αποστόλων στο χωριό Πλεμενιανά εικονίζεται ο απόστολος Βαρθολομαίος όρθιος και γυμνός με το γδαρμένο δέρμα του ριγμένο πάνω στον δεξιό του ώμο. Πρόκειται για μια έντονα ρεαλιστική παράσταση, μοναδική στην ορθόδοξη εικονογραφία. Απομακρύνεται από την ορθόδοξη αγιολογική και εικονογραφική παράδοση για τον σταυρικό θάνατο του αποστόλου, η οποία επικράτησε μετά την εικονομαχία. Αντίθετα, στις καθολικές αγιολογικές πηγές, που στηρίζονταν μεταξύ άλλων σε μια απόκρυφη λατινική διήγηση, αναφέρονται και οι δυο τύποι μαρτυρίου. το θέμα της εκδοράς κυριάρχησε στη δυτική εικονογραφία. Συνεπώς, ο λαϊκός ζωγράφος των Πλεμενιανών ακολούθησε δυτικό πρότυπο, το οποίο μετέφερε στη βυζαντινή τεχνοτροπία. Οι δυτικές επιδράσεις στην ορθόδοξη θρησκευτική τέχνη της Κρήτης χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης. |