| Στα μέσα του 17ου αιώνα ο ιεράρχης Παΐσιος Λιγαρίδης συνέλεξε από βυζαντινές πηγές και προφορικές παραδόσεις χρησμούς που αναφέρονταν στην Κωνσταντινούπολη και τους ερμήνευσε ως προοικονομία για την επέμβαση της Ρωσίας στο εσωτερικό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας υπέρ των ελληνορθόδοξων πληθυσμών. Το έργο του με τίτλο Χρησμολόγιον Κωνσταντινουπόλεως συνοδεύεται από αφιερωτική επιστολή προς τον αυτοκράτορα των Ρώσων Αλέξιο. Ένα αντίγραφο του κειμένου, που παραχωρήθηκε από τον Λιγαρίδη στον πατριάρχη Αντιοχείας Μακάριο στην Μολδοβλαχία το 1658, σώζεται σήμερα στην κυρίως Πατριαρχική Βιβλιοθήκη Ιεροσολύμων (κώδικας 160). Δεύτερο αντίγραφο των αρχών του 18ου αιώνα εμπεριέχεται στον κώδικα 23 του Μετοχίου Παναγίου Τάφου Κωνσταντινουπόλεως. Από τον παλαιότερο και καλύτερο μάρτυρα του κειμένου επιλέγονται και δημοσιεύονται οι χρησμοί που σχετίζονται με την Κρήτη. |