Πρώτη ευνοούμενη του σουλτάνου Μεχμέτ Δ΄ και μητέρα των διαδόχων του Μουσταφά Β΄ και Αχμέτ Γ΄ υπήρξε η σουλτάνα Gülnûs (ca. 1643-1715), η οποία είχε ρεθύμνια καταγωγή. Χαλκογραφίες των γάλλων χαρακτών Larmessin και Jollain και του φλαμανδού van Merlen διασώζουν το βαφτιστικό της όνομα, το οποίο ήταν Ευμενία, και ορισμένα ατομικά της χαρακτηριστικά, που επιβεβαιώνονται και από άλλες πηγές. Σε έκθεση του βενετού βαΐλου στην Κωνσταντινούπολη Giovanni Battista Donato αναφέρεται και το της επίθετό της: Βεργίτση. Η οικογένεια πράγματι απαντάται στο Ρέθυμνο σε πηγές της όψιμης βενετοκρατίας. Η απρόσμενη τύχη της χριστιανής σκλάβας που εξισλαμίστηκε και κατόρθωσε να ξεχωρίσει με την ομορφιά και την επιτηδειότητά της έδωσε αφορμή για τη δημιουργία δύο τουλάχιστον δημοτικών τραγουδιών με αρκετές παραλλαγές. |