| Στους Αγίους Δέκα Μάρτυρες της Γόρτυνας αναφέρονται: μια ανώνυμη Αφήγησις, τα εγκώμια του Ανδρέα Κρήτης, του πρεσβυτέρου Κωνσταντινουπόλεως Ησυχίου, του Συμεώνος του Μεταφράστου, του Θεοδώρου και του Γερασίμου Παλλαδά, τα Μηνολόγια Κωνσταντινουπόλεως και Βασιλείου, ο Συναξαριστής, οι οδηγίες του Διονυσίου του εκ Φουρνά για την εικονογράφηση του θέματος, μια επιστολή των επισκόπων Κρήτης προς τον Λέοντα Α΄ κι ένα επίγραμμα του Μιχαήλ Αποστόλη. Όπως αποδεικνύουν οι σχέσεις των κειμένων μεταξύ τους, τα στοιχεία που υπεισέρχονται σταδιακά στη λατρευτική παράδοση παρακολουθούν τις ιστορικές εξελίξεις, από τις απαρχές του χριστιανισμού ως το τέλος της βενετικής κυριαρχίας. Τα εγκώμια του Γερασίμου και του Θεοδώρου Παλλαδά διαπνέονται από μια νεότερη “νεοελληνική" αντίληψη, η οποία συνδέεται και με την ανανέωση της εικονογραφικής παράδοσης των Αγίων. |